İstihbarat birimlerinin kendi vatandaşlarını veya başka ülke vatandaşlarını usulsüz olarak izlediğine yönelik iddialar artık ayyuka çıkmış durumda. Bazı ülkeler bu iddiaları araştırmaya başladı.
Tanıdık iddialar
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, çeşitli insan hakları savunucularının şikayetlerini dinleyerek İngiliz istihbarat örgütleri hakkında usulsüz kişileri izleme iddialarıyla dava açılmasına karar verdi. Bu hafta Strasburg’da başlayan 3 farklı duruşmada 7 yargıç, birimlerin temsilcilerini dinledi.
Geçtiğimiz aylarda Amnesty International, Privacy International, Liberty, American Civil Liberties Union (ACLU), Big Brother Watch, Legal Resources Centre gibi sivil toplum kuruluşları ile birlikte Mısır, Güney Afrika, Pakistan gibi ülkelerdeki gruplar İngiliz istihbarat birimlerinin suçsuz insanlar üzerinde sınır ötesi izleme yaptıklarını ve veri topladıklarını, üstelik bunları ABD gibi ülkelerle paylaştıklarını iddia etmişti.
AİHM yapılan başvuruları kabul etti ve GCHQ, MI5, MI6 istihbarat birimlerine dava açılmasına karar verdi. Daha önce İngiltere’nin kendi düzenleyici birimleri bir soruşturma yürütmüş ancak her şeyin kanun içerisinde olduğuna kanaat getirmişti. İngiltere bu konularda genelde kendi bildiğini okumayı tercih ediyor.
Duruşmalar, Edward Snowden’in açığa çıkardığı Prism, Upstream, Tempora gibi veri toplama araçları odağında yapılıyor. Şikayetçi gruplar bu araçların kişisel verilerin gizliliğine ve insan haklarına aykırı olduğunu belirtiyor.
İstihbarat birimlerinin temsilcileri ise bu tür davaların kabul edilmesinin birimlerin kabiliyetlerine ve çalışmalarına zarar vereceğini savunuyor. Bunun da vatandaşların güvenliğini ve hayatlarını korumak anlamında engelleyici bir hale geleceğini vurguluyor.
Avrupa Birliği’nin bu çıkışı oldukça önemli zira mahkeme kararlarının İngiltere’nin izleme konularındaki politikalarını etkileyebileceği düşünülüyor.