İşletim sistemi, web tarayıcı ve uygulama güncellemeleri genellikle geliştiriciler için yeni API’leri duyurur. Ama bir API nedir? API ne işe yarar? Örnekleriyle API anlatımıyla karşınızdayız.
Uygulama Programlama Arayüzü API Nedir?
API nedir? API terimi, bir kısaltmadır ve “Uygulama Programlama Arabirimi” anlamına gelir.
Bir restoranda bir menü gibi bir API düşünün. Menü, sipariş edebileceğiniz yemeklerin bir listesini ve her yemeğin açıklamasını içerir. İstediğiniz menü öğelerini belirttiğinizde, restoranın mutfağı isteğinizi yapar ve size bitmiş yiyecekler sunar. Restoranın bu yemeği nasıl hazırladığını bilmiyorsun ve ama karnın doyuyor, isteğin gelmiş oluyor.
Bir API, geliştiricilerin kullanabileceği bir açıklama ile birlikte kullanabilecekleri bir dizi işlemi listeler. Geliştiricinin, örneğin bir işletim sisteminin “Farklı Kaydet” iletişim kutusunu nasıl oluşturduğunu ve sunabileceğini bilmesi gerekmez. Sadece onların uygulamasında kullanıma sunulduğunu bilmeleri yeterlidir.
API’ler, geliştiricilerin nitty-gritty çalışmasını yapmak için bir platformun uygulamasından yararlanarak zaman kazanmalarına izin verir. Bu, geliştiricilerin oluşturması gereken kod miktarını azaltmaya yardımcı olur ve aynı platform için uygulamalarda daha tutarlı bir şekilde oluşturulmasına yardımcı olur. API’ler, donanım ve yazılım kaynaklarına erişimi kontrol edebilir.
API’ler Geliştiriciler İçin Hayatı Kolaylaştırır
IPhone için bir uygulama geliştirmek istediğinizi varsayalım. Apple’ın iOS işletim sistemi, diğer tüm işletim sistemlerinde olduğu gibi bu işlemi kolaylaştırmak için çok sayıda API‘yi hazırlayıp yayına alır. Bu üzerinden yükü bir miktar atmanın en basit yoludur. Çünkü geliştiriciler, yeni şeyler katarak değerine değer katarlar.
Örneğin bir veya daha fazla web sayfasını göstermek için bir web tarayıcısı yerleştirmek isterseniz, sadece kendi uygulamanız için kendi web tarayıcınızı sıfırdan programlamanız gerekmez. Uygulamanızda WebKit (Safari) tarayıcı nesnesini katıştırmak için WKWebView API’sini kullanırsınız.
IPhone’un kamerasından fotoğraf veya video çekmek istiyorsanız, kendi kamera arayüzünüzü yazmanız gerekmez. IPhone’un yerleşik kamerasını uygulamanıza yerleştirmek için kamera API’sini kullanırsınız. Bunu kolaylaştırmak için API’ler mevcut değilse, uygulama geliştiricilerin kendi kamera yazılımlarını oluşturmaları ve kamera donanımının girdilerini yorumlamaları gerekir. Ancak Apple’ın işletim sistemi geliştiricileri bu zor çalışmayı tamamladılar, böylece geliştiriciler kamera kamerasını kamera yerleştirmek için kamera API’sini kullanabilir ve ardından uygulamalarını oluşturmaya devam edebilirler. Apple, kamera API’sini geliştirdiğinde, ona güvenen tüm uygulamalar otomatik olarak bu iyileştirmeden yararlanabilir.
Bu her platform için geçerlidir. Örneğin, Windows’da bir iletişim kutusu oluşturmak ister misiniz? Bunun için bir API var. Android’de parmak izi kimlik doğrulamasını desteklemek mi istiyorsunuz? Bunun için bir API var, bu yüzden her farklı Android üreticisinin parmak izi sensörünü test etmek zorunda değilsiniz. Geliştiriciler tekerleği tekrar tekrar icat etmek zorunda değiller.
API’ler İle Kaynaklara Erişimi Kontrol Etme
API’ler ayrıca, bir uygulamanın zorunlu olarak kullanma iznine sahip olmayabileceği donanım aygıtlarına ve yazılım işlevlerine erişimi denetlemek için kullanılır. Bu yüzden API’lar genellikle güvenlik konusunda büyük rol oynarlar.
Örneğin, bir web sitesini ziyaret ettiyseniz ve tarayıcınızda web sitesinin tam konumunuzu görmesini istediğini belirten bir mesaj gördüyseniz, web sitesi web tarayıcınızdaki coğrafi konum API’sini kullanmaya çalışıyor demektir. Web tarayıcıları, web geliştiricilerinin konumunuza erişmesini kolaylaştırmak için API’leri bu şekilde sunar. Yalnızca “Konumunuz Nerede?” diye sorabilir ve tarayıcı, fiziksel konumunuzu bulmak için GPS’e veya yakındaki Wi-Fi ağlarına erişmenin zor işini yapar.
Bununla birlikte, tarayıcılar ayrıca bu bilgiyi bir API aracılığıyla da açığa çıkarabilir. Çünkü ona erişimi kontrol etmek ancak böyle mümkündür. Bir web sitesi tam olarak fiziksel konumunuza erişmek istediğinde, alabilmenin tek yolu, konum API’sidir. Ve bir web sitesi onu kullanmaya çalıştığında, siz — yani kullanıcı — bu isteğe izin vermeyi veya reddetmeyi seçebilirsiniz. GPS algılayıcı gibi donanım kaynaklarına erişmenin tek yolu API aracılığıyla gerçekleşir, böylece tarayıcı donanımlara erişimi kontrol edebilir ve uygulamaların neler yapabileceğini sınırlayabilir.
Aynı prensip, iOS ve Android gibi modern mobil işletim sistemlerinde de kullanılır. Bu uygulamalarda mobil uygulamaların API’lere erişimi kontrol ederek zorlanabilecek izinleri vardır. Örneğin, bir geliştirici kamera API’si aracılığıyla kameraya erişmeye çalışırsa, izin isteğini reddedebilirsiniz ve uygulamanın cihazınızın kamerasına başka türlü erişme yolu kalmayacaktır. İzin varsa, erişim de vardır.
Windows, Mac ve Linux’ta olduğu gibi izinleri kullanan dosya sistemleri, dosya sistemi API’si tarafından uygulanan izinlere sahiptir. Tipik bir uygulama, ham fiziksel sabit diske doğrudan erişemez. Bunun yerine, uygulamanın bir API aracılığıyla dosyalara erişmesi gerekir.
API’ler Hizmetler Arası İletişim İçin Kullanılır
API’ler her türlü başka sebepler için de kullanılır. Örneğin, bir web sitesine yerleştirilmiş bir Google Haritalar nesnesi gördüyseniz, söz konusu web sitesi bu haritayı yerleştirmek için Google Haritalar API’sini kullanıyor demektir. Google, bunun gibi API’leri web geliştiricilerine sunmakta ve daha sonra web sitelerinde karmaşık nesneleri sıkıştırmak için API’leri kullanabilmektedir. Bunun gibi API’ler mevcut değilse, geliştiricilerin kendi haritalarını oluşturmaları ve kendi web sitesi verilerini bir web sitesinde biraz etkileşimli bir harita oluşturmak için sağlamaları gerekebilir.
Ayrıca, bir API olduğu için Google, üçüncü taraf web sitelerinde Google Haritalar’a erişimi kontrol edebilir, örneğin Google Haritalar web sitesini gösteren bir çerçeveyi karışık bir şekilde gömmek yerine, tutarlı bir şekilde kullandıklarından emin olur.
Bu, birçok farklı çevrimiçi hizmet için de geçerlidir. Google Çeviri’den metin çevirisi istemek veya bir web sitesinde Twitter’dan Facebook yorumlarını veya tweet’leri katmak için API’ler gereklidir.
Nihayetinde, bir geliştirici olmadıkça bir API’nin ne olduğunu bilmeniz gerekmez. Ancak bilgi, bilgidir. Programlama evresine bu “API nedir” bilgisinden sonra geçmeyeceğinizi kimse garanti edemez.
